Φοίνικας 

(Χουρμαδιά)

 

Επιστ. Όνομα : Phoenix dactylifera

Οικογένεια     : Palmaceae

 

Καταγωγή      : Τροπική και υποτροπική Ασία και Αφρική

 

 

Περιγραφή : Το δένδρο είναι αειθαλές , ύψους περισσότερο των 15-20 m, με διάμετρο 3-8 m και ομοιοπαχή κορμό , όρθιο , στην κορυφή του οποίου υπάρχει ένας ρόδακας από μεγάλα σύνθετα φύλ­λα . Ο κορμός σχηματίζεται από τις βάσεις των παλαιών φύλλων . Τα φύλλα είναι τοξοειδή , κυρτά , πτεροσχιδή , λογχοειδή , επιμήκη 2-6 m , με λογχοειδή φυλλάρια σε δύο αντίθετες σειρές , μήκους 15-40 cm . Ο ρυθμός ανάπτυξης του δένδρου είναι αργός . Υπάρχουν ποικιλίες που διαφέρουν ως προς την ανάπτυξη , το χρώμα και το μέγεθος των καρπών.

 

Ανθοφορία : Τα άνθη είναι μικρά , μονήρη , κίτρινα , άσπρα , ή ερυθρά , πάνω σε μεγάλους κρεμοκλαδείς βότρεις . Ο καρπός είναι κυλινδρικός , δρύπη , κίτρινος , και εδώδιμος , ο γνωστός μας χουρμάς .

 

Πολλαπλασιασμός : Πολλαπλασιάζεται με σπόρο σε θερμό σπορείο. Ο σπόρος χάνει εύκολα τη βλα­στική του ικανότητα και φυτρώνει μετά από 2-3 μήνες. Το είδος P. dactylifera αναπαράγεται και με ιστοκαλλιέργεια. Η μεταφύτευση γίνεται με μπάλα χώματος, αλλά χρειάζεται προσοχή γιατί έχει πασσαλώδη ρίζα.

 

Απαιτήσεις : Δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις όσον αφορά το έδαφος . Μπορεί να αναπτυχθεί σε ηλιόλουστα σημεία , αναπτύσσεται  όμως και σε ημισκιερά χωρίς να καρπίζει . Φυτό ανθεκτικό σε αλατούχα εδάφη , την ξηρασία και τις υψηλές θερμοκρασίες . Ευδο­κιμεί σε ηλιόλουστες τοποθεσίες . Είναι μικρών θρεπτικών απαιτήσεων . Προσαρμόζεται σε ποικίλα εδάφη και αντέχει σε παραθαλάσσιες περιοχές . Δεν αντέχει στις χαμηλές θερμοκρασίες .

 

Διακοσμητική αξία : Οφείλεται στην επιβλητική εμφάνιση του φυτού με τον ευδιάκριτο ισοδιαμετρικό κορμό και τις χαρακτηριστικές εγκολπώσεις από τις ουλές των παλαιών φύλλων , τα μεγάλα , ε­ντυπωσιακά φύλλα και τον τρόπο που είναι διατεταγμένα στο δένδρο (ρόδακας) , καθώς και στις ευ­διάκριτες, κρεμοκλαδείς με έντονο χρωματισμό ανθοταξίες .

 

Χρησιμότητα : Ο φοίνικας χρησιμοποιείται σε πολλές περιπτώσεις στην αρχιτεκτονική κήπων . Δίδει την αίσθηση του τροπικού δάσους . Πολύτιμο φυτό για τις δενδροστοιχίες ξηροθερμικών περιοχών . Σε μεγάλα δοχεία είναι ιδιαίτερα χρήσιμο δένδρο για την διακόσμηση εσωτερικών και εξωτερικών χώρων . Σε πάρκα ομαδικά ή μεμονωμένος σε χλοοτάπητα είναι εντυπωσιακός .

Κηποτεχνικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα είδη : P. canariensis που μοιάζει με το προηγού­μενο αλλά έχει μεγαλύτερη και πυκνότερη ανάπτυξη και Washingtonia filifera που κατάγεται από τις Η.Π.Α., έχει ύψος 20-25 m και τα φύλλα του έχουν μορφή βεντάλιας, διαμέτρου μέχρι 1,50 m, που φέρουν στις άκρες τους νήματα . Οι μίσχοι τους, μήκους 1,5-2 m, έχουν αγκάθια .